Ανακοινώσεις για τον ανθρώπινο μεταπνευμονοϊό (HMPV) εξέδωσαν ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) και η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ),μετά την εμφάνισή του και στην Ελλάδα.
Table of Contents
Όπως σημειώνει η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία, ο ανθρώπινος μεταπνευμοϊός (HMPV) δεν είναι καινούργιος ιός, αλλά είναι γνωστός από το 2001, όταν και έγινε η πρώτη περιγραφή του. Επισημαίνει, δε, ότι δεν έχει άμεση σχέση με την Κίνα.
Τα συμπτώματα
«Είναι ένας ιός που συνήθως προκαλεί συμπτώματα παρόμοια με το κοινό κρυολόγημα. 10% έως 12% των αναπνευστικών ασθενειών στα παιδιά προκαλούνται από τον HMPV. Συχνά προκαλεί λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού, αλλά μερικές φορές μπορεί να προκαλέσει λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού, όπως πνευμονία, ή να επιδεινώσει προϋπάρχουσες καταστάσεις όπως εξάρσεις άσθματος και ΧΑΠ», εξηγεί η Αδαμαντία Λιαπίκου, πνευμονολόγος, MD, PHD, συντονίστρια διευθύντρια της 5ης Πνευμονολογικής Κλινικής ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», υπεύθυνη της Ομάδας Εργασίας της ΕΠΕ για τις Λοιμώξεις του Αναπνευστικού Συστήματος. «Οι λοιμώξεις από HMPV είναι πιο συχνές το χειμώνα. Τα ήπια περιστατικά ανθρώπινου μεταπνευμοϊού διαρκούν συνήθως μερικές ημέρες έως μία εβδομάδα» προσθέτει η ίδια.
Για τα συμπτώματα του ανθρώπινου μεταπνευμοϊού η Βασιλική Γεωργακοπούλου, πνευμονολόγος – φυματιολόγος, επιμελήτρια Β, Κλινική Παθολογικής Φυσιολογίας ΕΚΠΑ, υπεύθυνη της Ομάδας Εργασίας της ΕΠΕ για τις Λοιμώξεις του Αναπνευστικού Συστήματος, αναφέρει ότι περιλαμβάνουν:
- βήχα,
- πυρετό,
- καταρροή ή βουλωμένη μύτη,
- πονόλαιμο,
- συριγμό,
- σε μερικές περιπτώσεις, δύσπνοια.
Πώς μεταδίδεται ο HMPV
Ο HMPV μεταδίδεται με άμεση επαφή με κάποιον που τον έχει μέσω σταγονιδίων (πχ από βήχα) ή από το άγγιγμα πραγμάτων που έχουν μολυνθεί από τον ιό. Ο ανθρώπινος μεταπνευμοϊός είναι παρόμοιος με τον RSV (αναπνευστικός συγκυτιακός ιός). Ανήκει στο ίδιο γένος -ή επιστημονική ομάδα- με τον RSV (πνευμοϊός) και μπορεί να προκαλέσει παρόμοια συμπτώματα.Η ηλικία αιχμής για σοβαρή ασθένεια από HMPV είναι μεταξύ 6 και 12 μηνών.
Ομάδες υψηλού κινδύνου
Οι ομάδες υψηλού κινδύνου είναι:
- Άτομα ηλικίας 65 ετών.
- Άτομα με χαμηλή άμυνα (από καταστάσεις όπως HIV, καρκίνος ή αυτοάνοσες διαταραχές ή από φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα).
- Ασθενείς με χρόνια υποκείμενα νοσήματα με προεξάρχοντα το άσθμα και τη ΧΑΠ.
Οι επιπλοκές που προκαλεί ο HMPV
Οι υπεύθυνες της Ομάδας Εργασίας για τις Λοιμώξεις Αναπνευστικού Συστήματος αναφέρουν σχετικά με τις επιπλοκές ότι εμφανίζονται κυρίως σε άτομα υψηλού κινδύνου: Βρογχιολίτιδα, Βρογχίτιδα, Πνευμονία είτε από τον ιό είτε από δευτερεύουσα λοίμωξη, εξάρσεις άσθματος ή ΧΑΠ. Στις παραπάνω περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί νοσηλεία.
Επιπλέον, δεν υπάρχουν διαγνωστικά τεστ τoυ τύπου self test στην κοινότητα. Η διάγνωση γίνεται κυρίως με τη χρήση του film array (δυνατότητα ταυτοποίησης πολλαπλών ιών μέσω επιχρίσματος από τον φάρυγγα ή τη ρινική κοιλότητα). Συνήθως χρησιμοποιείται σε δομές τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας ως διαδικασία ταυτοποίησης λοιμώξεων σε εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία
Αναφερόμενος στη θεραπευτική αντιμετώπιση του μεταπνευμοϊού, ο πρόεδρος της ΕΠΕ, καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Στέλιος Λουκίδης, επισημαίνει ότι δεν υπάρχει ειδική θεραπεία. Η αντιμετώπιση είναι συμπτωματική, με υγρά, αντιπυρετικά, ξεκούραση, αποσυμφορητικά ρινικού βλεννογόνου. «Δεν χορηγούμε αντιβιοτικά διότι τα αντιβιοτικά θεραπεύουν μόνο βακτήρια. Δεδομένου ότι ο HMPV είναι ιός, τα αντιβιοτικά δεν δρουν. Αντιβιοτικά χορηγοAs respiratory infections surge in Greece,health officials urge the public to prioritize hygiene and preventive measures. The President of the Hellenic Pulmonary Society emphasizes the importance of handwashing and covering the mouth and nose when sneezing or coughing. With no vaccine available for metapneumovirus, individuals are advised to wear masks if symptomatic and unable to maintain distance from others. Persistent high fever, breathing difficulties, or worsening health conditions should prompt immediate dialog with healthcare providers. This seasonal spike in infections has been observed for over two decades, highlighting the need for vigilance during this time.ο παρόν η γρίπη τύπου Α, ενώ σε σχέση με το 2024 και την αντίστοιχη περίοδο υπάρχει μείωση των περιστατικών COVID κατά 50-60%» αναφέρει.
ΕΟΔΥ: Η πρόληψη παραμένει το σημαντικότερο μέσο για τη μείωση της εξάπλωσης των αναπνευστικών λοιμώξεων
Από την πλευρά του, ο ΕΟΔΥ σημειώνει ότι «το τελευταίο χρονικό διάστημα, πληροφορίες αναφέρονται σε αύξηση των αναπνευστικών λοιμώξεων στην Κίνα. Σύμφωνα με χθεσινή ενημέρωση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) καθώς και σημερινή από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης & Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), τα επίπεδα των οξέων αναπνευστικών λοιμώξεων, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπινου μεταπνευμονοϊού (hMPV) στην Κίνα, βρίσκονται με βάση τα δεδομένα των προηγούμενων ετών, εντός των αναμενόμενων ορίων για την εποχή και δεν έχουν αναφερθεί ασυνήθιστες εξάρσεις ή συρροές. Προς το παρόν, σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, ο ιός γρίπης τύπου Α παραμένει στην Κίνα το πιο συχνό παθογόνο που ανιχνεύεται σε άτομα με συμπτώματα αναπνευστικών λοιμώξεων. Επιπλέον, δεν έχουν ενεργοποιηθεί έκτακτα μέτρα αντιμετώπισης των αναπνευστικών λοιμώξεων».
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΕΟΔΥ,«στη χώρα μας,επιβεβαιώθηκε ένα θετικό δείγμα για ανθρώπινο μεταπνευμονοϊό (μέσω της ειδικής μεθόδου ταχείας διάγνωσης FilmArray),με αναμονή τελικής επιβεβαίωσης από το Εργαστήριο Μικροβιολογίας,Τμήμα Ιατρικής,ΑΠΘ (Εθνικό Κέντρο Αναφοράς Γρίπης Β. Ελλάδος). Ο ασθενής ανέφερε επαφή με συγγενικό του πρόσωπο που είχε ταξιδέψει πρόσφατα στην Κίνα. Τα αποτελέσματα της έως τώρα επιδημιολογικής διερεύνησης δε συνηγορούν υπέρ της συσχέτισης του περιστατικού με τα κρούσματα που σημειώνονται στην Κίνα. Επιπλέον, βρίσκεται σε εξέλιξη ο πλήρης εργαστηριακός έλεγχος από το Κέντρο Αναφοράς, όπως προβλέπεται για όλους τους αναπνευστικούς ιούς».
Κατά τον ΕΟΔΥ, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο ανθρώπινος μThe HMPV (human metapneumovirus) is not a new virus in Greece, and recent reports indicate that there is no cause for public concern, according to the Hellenic National Public Health Organization (EODY). Data shows that the virus circulated at high levels in the community during February 2024, peaking in early April, but has significantly decreased since late June 2024. Currently, the virus’s presence remains very low. EODY is actively monitoring HMPV alongside other respiratory pathogens in patients at 15 hospitals nationwide and emphasizes the importance of maintaining basic preventive measures and hygiene practices to combat seasonal respiratory infections.As respiratory infections continue to pose a critically important health risk,experts emphasize the importance of preventive measures to curb their spread. Regular hand hygiene,including washing hands with soap and water for at least 20 seconds,is crucial,especially during outbreaks. Additionally, wearing masks—particularly surgical masks or N95 respirators—can significantly reduce transmission, particularly among vulnerable populations such as the elderly and those with chronic illnesses. The Greek Public Health Organization (EODY) advises individuals exhibiting respiratory symptoms to wear masks and avoid close contact with at-risk groups. Seeking medical advice promptly is essential for those in vulnerable categories who develop symptoms,reinforcing that prevention remains the most effective strategy against respiratory infections [1].
Η υγειονομική περίθαλψη είναι σε επιφυλακή λόγω της αύξησης αναπνευστικών λοιμώξεων στη Ελλάδα. Οι αρχές υγείας τονίζουν τη σημασία της υγιεινής και των προληπτικών μέτρων. Ο πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας υπογραμμίζει την ανάγκη για σχολαστικό πλύσιμο χεριών και κάλυψη του στόματος και της μύτης κατά την αναλογία ή το βήχα.
Καθώς δεν υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο για τον ιό του μεταπνευμοϊού (HMPV),οι άτομα που παρουσιάζουν συμπτώματα προτρέπεται να φορούν μάσκες,αν δεν μπορούν να τηρήσουν απόσταση από τους άλλους. Σε περιπτώσεις επίμονης υψηλής πυρετού, δυσκολίας αναπνοής ή επιδείνωσης της υγείας, είναι ζωτικής σημασίας να συμβουλευθούν άμεσα τους παρόχους υγειονομικής περίθαλψης.
Η εποχιακή αύξηση των λοιμώξεων παρατηρείται για πάνω από δύο δεκαετίες, γεγονός που καθιστά αναγκαία τη συνεχή εγρήγορση κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ενώ το τρέχον κύμα περιλαμβάνει και τη γρίπη τύπου Α.
Αυτή η περίοδος αναδεικνύει τη σημασία της ενημέρωσης του κοινού σχετικά με τους τρόπους πρόληψης και διαχείρισης των λοιμώξεων, εν όψει των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η δημόσια υγεία.